Πόσες φορές έχεις νιώσει μια έκρηξη γεύσης στον ουρανίσκο σου απολαμβάνοντας το αγαπημένο σου burger ή μια vegetarian μακαρονάδα και προσπαθώντας να περιγράψεις τη νοστιμιά που γεύεσαι δυσκολεύεσαι να την ξεχωρίσεις;
Αυτή λοιπόν η γεύση που παραμένει στο στόμα, προκαλεί έκκριση σάλιου και διεγείρει τους γευστικούς σου κάλυκες είναι η 5η γεύση, γνωστή και ως Umami (ουμάμι).
Στα Ιαπωνικά η λέξη Umami σημαίνει «καλή γεύση» ή «νοστιμιά» και αποτελεί την 5η βασική γεύση μετά το ξινό, το γλυκό, το πικρό και το αλμυρό. Το 2000 ήταν η χρονιά που θεμελιώθηκε επιστημονικά, αφού διαπιστώθηκε μετά από μελέτες ότι η γεύση umami γίνεται αντιληπτή από τους γευστικούς μας κάλυκες χάρη στο γλουταμινικό οξύ που περιέχουν τα τρόφιμα.
Η γλώσσα μας έχει υποδοχείς για το γλουταμινικό οξύ που είναι και η ουσία που προκαλεί τη γεύση umami. Γι’ αυτό το λόγο οι επιστήμονες θεωρούν τη συγκεκριμένη γεύση διαφορετική από αυτήν του αλμυρού.
Τρεις είναι οι βασικές ιδιότητες της γεύσης Umami που την ξεχωρίζουν από τις άλλες.
- Η γεύση αυτή απλώνεται σε όλη τη γλώσσα
- Διαρκεί περισσότερο από άλλες βασικές γεύσεις
- Και προσφέρει μια αίσθηση γευστικής πληρότητας
Κι αν όλα αυτά σου φαίνονται μακρινά, θα σου πω πως πολλές τροφές που καταναλώνεις συχνά είναι πλούσιες σε γλουταμινικό οξύ και κατ’ επέκταση σε umami γεύση.
Παρόλο που πολλοί πιστεύουν πως η γεύση umami βρίσκεται κυρίως σε προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας, το αβγό και το τυρί μακράς ωρίμανσης, πλούσια σε γλουταμινικό οξύ είναι και τα λαχανικά, όπως το σπανάκι, το αβοκάντο, οι ελιές, οι ώριμες ντομάτες και οι λιαστές ντομάτες. Στη λίστα προστίθενται ακόμα τα φρέσκα και τα αποξηραμένα μανιτάρια, το σκόρδο, το κρεμμύδι, το σέλινο, οι γλυκοπατάτες και τα καρότα, καθώς επίσης και τα θαλασσινά, όπως ο τόνος, ο σολομός και τα οστρακοειδή.
Οι καβουρδισμένοι ξηροί καρποί αλλά και οι σπόροι, το ξύδι και ειδικά το βαλσάμικο, η καπνιστή πάπρικα, η διατροφική μαγιά, αλλά και η σάλτσα σόγιας καθώς και η πάστα miso (προέρχεται από την Ιαπωνία και είναι το απόλυτο συνώνυμο της γεύσης umami) είναι τροφές με γλουταμινικό οξύ και πλούσιες σε umami γεύση.
Για να γευτείς όμως αυτήν την ιδιαίτερη γεύση, τη γεύση με «βάθος» όπως χαρακτηριστικά λένε οι σεφ, δεν αρκεί να δοκιμάσεις αυτά τα υλικά μόνα τους. Η πολυπλοκότητά τους και ο συνδυασμός τους με διαφορετικά υλικά είναι αυτό που διεγείρει τους γευστικούς μας κάλυκες και απολαμβάνουμε τη μοναδική αίσθηση του umami.
Σύμμαχός μου λοιπόν στην απόλαυση αυτή είναι η ΑΒ Βασιλόπουλος που με τη μεγάλη ποικιλία των προϊόντων που διαθέτει με εμπνέει καθημερινά να δημιουργήσω ιδιαίτερους γευστικούς συνδυασμούς, επιλέγοντας υλικά εξαιρετικής ποιότητας με πλούσια γεύση.
Και παρόλο που η umami γεύση βασίζεται κυρίως σε αμαρτωλές γευστικές απολαύσεις, μαζί με την ΑΒ Βασιλόπουλος #allazoumesinithies και μετατρέπουμε το αγαπημένο όλων burger στην πιο υγιεινή εκδοχή του. Φτιάχνουμε ένα burger τόνου με σως αβοκάντο. Ελαφρύ, υγιεινό και πλούσιο σε γεύση umami!
Επίλεξε από το οπωροπωλείο της ΑΒ φρέσκα λαχανικά, μυρωδικά και ό,τι άλλο χρειάζεσαι και φτιάξε αυτό το ιδιαίτερο, αλλά συγχρόνως πολύ εύκολο burger που θα λατρέψει όλη η οικογένεια!
Για 4 burgers τόνου με σως αβοκάντο θα χρειαστούμε:
Υλικά
Για το μπιφτέκι τόνου
- 250g τόνος σε νερό
- 1 πατάτα βρασμένη
- 1 αβγό
- 2 φρέσκα μικρά κρεμμυδάκια ή 1 μεγάλο ψιλοκομμένο
- 1 σκελίδα σκόρδου ψιλοκομμένη
- Χυμός από μισό λεμόνι
- Ξύσμα από ένα μικρό λεμόνι
- ¼ από ένα ματσάκι μαϊντανός ψιλοκομμένος
- ¼ από ένα ματσάκι άνηθος ψιλοκομμένος
- 50g βρώμη σε μορφή αλευριού
- 1 με 2 ψιλοκομμένες και καλά στραγγισμένες αποξηραμένες ντομάτες (προαιρετικά)*
- Αλάτι & Πιπέρι κατά βούληση
Για τη σως αβοκάντο
- 1 αβοκάντο
- 100g στραγγιστό γιαούρτι 2% λιπαρά
- 1 σκελίδα σκόρδο πολτοποιημένη
- Χυμό και ξύσμα από ένα μικρό λάιμ
- ¼ φρέσκος μαϊντανός ψιλοκομμένος
- 2 κ/γ νερό
- Αλάτι & Πιπέρι κατά βούληση
Για τη συναρμολόγηση
Εκτέλεση
Για τη σως αβοκάντο
Ρίχνουμε όλα τα υλικά σε έναν επεξεργαστή τροφίμων ή σε ένα multi και τα πολτοποιούμε μέχρι να έχουμε μια λεία σάλτσα. Αν τη θέλουμε πιο ρευστή, προσθέτουμε λίγο νερό ακόμη. Ύστερα, τη βάζουμε σε ένα μπολ στο ψυγείο μέχρι να τη σερβίρουμε.
Για τα μπιφτέκια τόνου
- Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 200 βαθμούς °C στις αντιστάσεις.
- Στραγγίζουμε πολύ καλά τον τόνο και τον ρίχνουμε σε ένα μπολ.
- Προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά εκτός από το αβγό και τη βρώμη. Δοκιμάζουμε και αν χρειαστεί προσθέτουμε αλάτι και πιπέρι κατά βούληση.
- Ρίχνουμε το αβγό και τη βρώμη και πλάθουμε το μείγμα πολύ καλά με το χέρι μέχρι να ομογενοποιηθούν όλα τα υλικά.
- Αν το μείγμα έχει αρκετή υγρασία προσθέτουμε λίγη ακόμη βρώμη σε μορφή αλευριού.
- Πλάθουμε τέσσερα μπιφτέκια του ιδίου μεγέθους και τα τοποθετούμε σε ένα ταψί που έχουμε καλύψει με αντικολλητικό χαρτί ψησίματος.
- Ψήνουμε τα μπιφτέκια για 20 λεπτά περίπου μέχρι να ροδίσουν γυρίζοντάς τα κατά τη διάρκεια του ψησίματος και από τις δύο πλευρές.
Συναρμολόγηση
Κόβουμε τα ψωμάκια στη μέση, προσθέτουμε τη σαλάτα της επιλογής μας, ντομάτα, κρεμμύδι, τυρί, σως αβοκάντο και το μπιφτέκι τόνου.
Κλείνουμε το ψωμάκι και σερβίρουμε με πατάτες φούρνου σαν τηγανιτές και σως γιαουρτιού με μουστάρδα και καπνιστή πάπρικα.
Tips
Μπορούμε να ψήσουμε ελαφρώς τα ψωμάκια, πριν τη συναρμολόγηση.
*Χρησιμοποιώ αποξηραμένες ντομάτες και για να τις μαλακώσω, τις μουλιάζω για λίγο σε ζεστό νερό και στη συνέχεια τις στραγγίζω πολύ καλά. Μπορείς να τις αντικαταστήσεις με λιαστές ντομάτες σε ελαιόλαδο καλά στραγγισμένες.
Για τη σως γιαουρτιού με μουστάρδα, ανακατεύουμε γιαούρτι με μουστάρδα, λίγο ελαιόλαδο, μέλι, λίγο αλάτι και λίγη γλυκιά πάπρικα.
Η σως αβοκάντο διατηρείται στο ψυγείο για 2 με 3 μέρες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε σάντουιτς, σαλάτες, σε κρύες μακαρονοσαλάτες ακόμα και σε σαλάτες με όσπρια.
Ανυπομονώ να δοκιμάσεις κι εσύ τη συνταγή μου!
